Erməni kilsəsinin “Artsax yeparxiyası” yeparxiya şurasının sədri Lernik Ovannisyan da Azərbaycanın Qarabağın xristian irsini “məhv etdiyini” sərsəmləyənlərin sırasına qoşulub: “Azərbaycan mədəni etnosid edir, lakin nə münaqişə zonalarında mədəni-tarixi irsin qorunması ilə məşğul olmalı olan beynəlxalq təşkilatlar, nə də Ermənistan hakimiyyəti Qarabağın erməni irsinin xilası üçün hansısa addım atır”.
Yenixeber.org: Eyni zamanda, Ovannisyan Ermənistan hakimiyyətini bu məsələ ilə bağlı ölümcül susqunluqda ittiham edib, baxmayaraq ki, erməni kilsəsi, ictimai təşkilatlar, diaspor nümayəndələri beynəlxalq ictimaiyyət qarşısında Qarabağın erməni mədəni-tarixi irsinin qorunub saxlanması ilə bağlı daim məsələləri qaldırırlar.
Qarabağda guya xristian irsinin dağıdılması məsələsinə toxunan Ovannisyan bildirib ki, “erməni mədəniyyət və tarixi abidələrinin mənimsənilməsi siyasəti, qondarma albanlaşma hələ sovet dövründə, 1950-60-cı illərdə başlayıb və bunun gələcəkdə də davam edəcəyi aydındır”.
Bu keşişdən soruşmaq istərdik: erməni işğalı illərində Qarabağın müsəlman irsi ilə bağlı nə baş verdi? Qarabağın uzunmüddətli erməni işğalının nəticələri geniş beynəlxalq ictimaiyyətə məlumdur. Bunlar yer üzündən silinmiş yaşayış məskənləri, donuzxanaya çevrilmiş məscidlər, Azərbaycan xalqının tarixi-mədəni irsinin murdarlanmış abidələridir. Ermənistan cəmiyyətində azərbaycanlılara qarşı dözümsüzlük və zooloji nifrət təbliğ olunduğu üçün bu obyektlər qəsdən və sistemli şəkildə məhv edilib.
Bu, təkcə Azərbaycanın əvvəllər işğal olunmuş rayonlarında deyil, həm də müasir Ermənistan ərazisində baş verib. Beləliklə, 1988-ci ilə qədər İrəvanda fəaliyyət göstərən yeganə məscid Dəmirbulaq məscidi olaraq qalmışdı. Bu məscid 1988-ci il fevralın 23-də azərbaycanlıların İrəvandan zorakılıqla qovulması zamanı yandırılıb. Məscid daha sonra dağıdılıb, sökülüb.
İrəvandakı Göy məscid yalnız ona görə sağ qalıb ki, sovet dövründə bu dini binada muzey yerləşirdi. XIX əsrdə tikilmiş İrəvan Abbas Mirzə (Sərdar) məscidinin divarının yalnız kiçik bir parçası qalıb.
Başqa bir məscid Andokavan kəndində (17-18-ci əsrlərə aiddir), digəri isə Zorakertdə (19-20-ci əsrlərə aiddir) yerləşir. Hər iki dini bina çox bərbad vəziyyətdədir, dağılmaq ərəfəsindədir.
Azərbaycan ərazilərinin işğalı ona gətirib çıxardı ki, erməni şovinistləri Qarabağın guya qədim erməni torpağı olması barədə uydurma tarixi miflərə müraciət edərək azərbaycanlıların bu torpaqlarda çoxəsrlik məskunlaşma izlərini silmək üçün Azərbaycan xalqının tarixi-mədəni irsini dağıdıblar. Hətta Qafqaz Albaniyasının irsinə aid olan xristian kilsələri də işğalçıların öz “tarixi-mədəni irsi”nə daxil edilib.
Bu cinayət əməllərinin məqsədi 19-cu əsrin əvvəllərindən başlayaraq ermənilərin bu torpaqlara köçürülməsi ilə bağlı danılmaz faktları gizlətmək və onların bu bölgələrdə guya min illik mövcudluğuna dair saxta tarixi “dəlillər” yaratmaq idi.
İşğalçılar Azərbaycan xalqının tarixi-mədəni irsini mənimsəmək və məhv etməyə başları o qədər qarışıb ki, Xocalı rayonunun Ulubab kəndi yaxınlığında yerləşən Ptkes Berk Surb Gevorq monastırını da zibilliyə çeviriblər. Başqa sözlə, onlar “xristian irsinə” belə, əhəmiyyət vermədilər. Amma “Artsax yeparxiyasının” nümayəndəsi bu barədə susmağa üstünlük verir. (AYNA)
